استفاده از آمونیاک بجای سوختهای فسیلی؟
تاریخ نشر:🔹چند روز پیش مطلبی را خواندم، که خبر از تولید و صادرات «آمونیاک آبی» توسط آرامکوی عربستان میداد.[1] اولین کشتی حامل این محصول به ژاپن ارسال شده است. هدف ژاپن کاهش تولید گازهای آلاینده محیط، مانند دی اکسید کربن، است.
🔹ظاهر خبر خیلی جذاب است، و از پیشرفت تکنولوژی و آینده بهتر برای بشریت خبر میدهد. اما چند نکته در این باره هست که به درک یک تصویر کلی از روند تکنولوژی بشری کمک میکند.
🔹هیدروژن مایع بالاترین میزان بازدهی انرژی را، در بین سوختهای شناخته شده، دارد. میزان انرژی که در اثر مصرف یک کیلوگرم هیدروژن مایع بدست می‌آید، بیش از ۱۲۰ MJ/kg، و تقریباً ۲.۵ تا ۳ برابر بنزین است. اما حمل و نقل و ذخیره‌سازی هیدروژن مایع آسان نیست، و با خطراتی همراه است. به همین دلیل از این سوخت در هواپیماها و اتومبیل‌ها استفاده نشده است.
🔹مولکول آمونیاک، NH3، که یک اتم نیتروژن و ۳ هیدروژن دارد، و بازدهی انرژی آن حدود نصف بنزین است. اما پس از مصرف، فقط نیتروژن و آب تولید میشوند، و به همین دلیل فرض میشود که هیچ تخریبی به محیط زیست را به همراه نمی‌آورد. حمل و نقل و ذخیره‌سازی آن هم خطرناک نبوده؛ و اگر به محیط نشت کند، بخاطر سبکتر از هوا بودن، بالا میرود.
🔹اگر انرژی لازم برای تولید آمونیا از منابع تجدیدپذیر باشد، آن را «آمونیاک سبز» می‌نامند، و اگر از سوختهای فسیلی استفاده شود «آمونیاک آبی» خوانده میشود.
🔹اینکه ژاپن قصد دارد از آمونیاک، بجای سوختهای فسیلی، استفاده کند، ممکن است به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای در ژاپن منجر شود. اما اگر به تصویر کلی از دنیا نگاه کنیم، چیزی عوض نشده است: دی اکسید کربنی که قرار بود در ژاپن، در اثر مصرف سوخت فسیلی، وارد محیط شود، حالا طی پروسه تولید آمونیاک، در عربستان تولید میشود. تنها فرقی که دارد این است که میزان انرژی مصرفی برای تولید آمونیاک، از انرژی که خود آمونیاک تحویل میدهد، بیشتر است. یعنی اگر همان سوخت فسیلی ، مصرف شده برای تولید آمونیاک، را به ژاپن بفرستند، میزان دی‌اکسید کربن کمتری تولید میشود، تا اینکه آن را تبدیل به آمونیاک کنند و در ژاپن آمونیاک را مصرف کنند.
همین مطلب درباره ماشین‌های الکتریکی هم صادق است
🔹بیش از ۹۰٪ کل انرژی تولیدی دنیا از سوختهای فسیلی است. تولید انرژی هسته‌ای هم با خطراتی همراه است، که خیلی کشورها، مثل آلمان، را به تفکر دوباره درباره این روش تولید انرژی واداشته است.
🔹درباره ماشین‌های الکتریکی چنین تبلیغ میشود که چون از انرژی الکتریکی استفاده میکنند، باعث تولید گازهای گلخانه‌ای و آلودگی محیط زیست نمیشوند. اما انرژی الکتریکی آن‌ها باید از یک نیروگاه برق بیاید، که خود آن نیروگاه سوخت فسیلی مصرف میکند. برای اینکه انرژی مورد نیاز اتومبیل‌ها به صورت برق، بجای سوخت فسیلی، به آن‌ها داده شود، در نیروگاه برق باید حدود دو برابر همان میزان مصرف سوخت فسیلی مورد نیاز اتومبیل‌ها را مصرف کرد. چون تولید و توزیع برق، و ذخیره سازی آن، با تلفات همراه است.
🔹بسیاری از راهکارهایی که برای حل مسائل دنیا ارائه میشوند، درواقع مشکلات را بیشتر میکنند. منتها به نحوی عرضه میشوند که توهم پیشرفت و مدرنیته را در ذهن مردم بوجود آورده، و بواسطه آن بتوانند پول دربیاورند. استفاده از سوختهایی مانند آمونیا، فقط در بعضی موارد معدود قابل توجیه است.
🔴یکی از دوستان محترم تذکر دادند که «در پروسه تولید آمونیاک آبی، دی اکسید کربن توسط فرآیند کربن کپچر جذب میشه و برای ازدیاد برداشت مخازن میره تومخازن نفتی». البته این دی‌اکسید کربن تولیدی در نهایت وارد محیط زیست خواهد شد، و نمیشود این پروسه را «سبز» نامید.
🔗[1] Saudi Arabia Sends Blue Ammonia to Japan in World-First Shipment https://finance.yahoo.com/news/saudi-arabia-sends-blue-ammonia-111111461.html
حرفهایی که میزنید سوء برداشت از مطالب علمی محسوب میشود. البته این برمیگرده به ضعف زبان فارسی در بلوغ مفهومی که از زمان منفک شدن فارسی از عربی و ساز جدایی زدن علمای ادبی فارس زبان از زبان عربی پیش آمده و داستان جدایی دارد.
برادر عزیز، دوست گرامی! تولید منابع و سوختهای مولد انرژی که از منابع تجدیدپذیر باشد امکانش هست و چیز عجیبی نیست. آمونیاک تولیدی از انرژی خورشیدی و بادی امکانش هست. خودت هم اشاره کردی و از کنارش رد شدی یواشکی! چرا وارد وادیهایی میشی که تخصصی نداری ؟!
آنچه را که میدانستم صادقانه در اختیار دوستان محترم قرار دادم. دوستان هم اگر مطلبی در تکمیل یا تصحیح بحث دارند، میفرمایند و مجموعاً بحث کاملی میشود.
همیشه با افراد عوضی و بی‌فرهنگ و اعصاب خوردی مثل شما طرف نیستیم.