باسمه تعالی

درست ۱۳ ماه پیش یک رفراندوم در انگلیس برگزار شد تا رای مردم در مورد ماندن و یا جدایی از اروپا دانسته شود. نتیجه این رفراندوم، که به برگزیت مشهور شد، این بود که مردم انگلیس با اکثریتی شکننده رای به خروج و جدایی از اروپا دادند. در آن زمان در مقاله‌ای دراین‌باره بحث کرده بودم که نتیجه این رفراندوم را نباید زیاد جدی گرفت. چون رفراندوم‌ها در غرب، بیش از آن که مراجعه به آرای مردم باشد، عملیاتی روانی است. در همان مقاله مثال‌هایی از رفراندوم‌های دیگری را آورده بودم که هیچ‌گاه بر اساس آن تغییری رخ نداد.

از همان زمان بسیاری از به اصطلاح تحلیل‌گران چنان درباره عواقب خروج انگلیس از اروپا اظهار نظر میکردند که انگار در عالم واقعیت چنین چیزی رخ داده، در حالی که هنوز چنین اتفاقی نیافتاده است. در اوایل بهار مجلس انگلیس به دولت اجازه داد که، مطابق رای مردم در رفراندوم، مذاکرات خروج از اروپا را شروع کند. مدتی پس از آن دولت انگلیس رسما تقاضای شروع مذاکرات را اعلان کرد.برداشت عمومی این بود که مطابق قراردادهای پیشین، زمان جدایی رسمی هر عضو اتحادیه، از لحظه شروع مذاکرات، نباید از ۲۴ ماه بیشتر باشد. بنابراین مارس ۲۰۱۹ باید روند جدایی کامل شده باشد.

اما مذاکرات و توافقات اخیر بیانگر این است که این روند طولانی تر از این خواهد بود و برای آرام‌تر کردن صدای مخالفان، نام این کار را فرود نرم گذاشته‌اند.

در مقاله فوق درباره علت اقبال مردم انگلیس به خروج از اروپا چنین آورده بودم که روند مهاجرت به انگلیس چنان شدید بود که مردم بومی توان رقابت در بازار کار را از دست داده‌اند و سالانه صدها هزار نفر از آنها برای پیدا کردن کار به کشورهای دیگر، مانند کانادا و استرالیاو غیره، مهاجرت میکنند. این تغییرات آن‌قدر شدید است که چهره شهرهای انگلیس به سرعت در حال دگرگونی است و در اقلیت قرار گرفتن مردم بومی چندان دور از انتظار نیست. به همین دلیل تمایل مردم به حفظ هویت خود، مشوقی بود تا به جدایی از اروپا رای دهند.

اما نتیجه مذاکرات جدایی اخیر این بود که جریان آزاد مهاجرت حداقل تا سال ۲۰۲۲ ادامه پیدا کند. دلیلی که برای این کار بیان شده این است که بیش از ۳ میلیون شهروند اروپایی در بریتانیا، و بیش از یک میلیون بریتانیایی در اروپا، فرصت کافی برای جابجایی داشته باشند. به علاوه صاحبان صنایع هم بتوانند فرصت بیشتری برای تصمیم‌گیری در مورد حفظ و یا تغییر محل صنایع خود داشته باشند. البته این دلیل به نظر موجه می‌آید، ولی واقعیت این است که مهاجران از کشورهای فقیر حداکثر استفاده را از این فرصت خواهند کرد و روند تغییر ترکیب جمعیتی انگلیس ادامه پیدا خواهد کرد.

ظاهرا حتی پس از ۵ سال هم قرار نیست که روند مهاجرت تغییر کند. این به این معنی است که حتی اگر جدایی بریتانیا از اروپا بطور صوری و اسمی انجام شود، در عمل چیزی اساسی تغییر نخواهد کرد. دلیل آن هم ساختار اقتصادی غلط سیستم‌های سرمایه‌داری موجود است. اقتصادهای غربی به مهاجران، برای ارزان نگاه داشتن نیروی کار، و به ورود سرمایه‌های بقیه دنیا محتاج هستند. بنابراین تلاش‌هایی مانند برگزیت، که در جهت خلاف مسیر این سیستم‌های سرمایه‌داری است، عملا راه بجایی نخواهد برد، مگر اینکه سیستم سرمایه‌داری و بانکداری را هدف قرار دهد.