تمرین تفکر صحیح: نکته ۱
تاریخ نشر:باسمه تعالی
تفکر صحیح داشتن و منطقی فکر کردن کار ساده ای نیست. اگر از اکثر افراد سئوال شود که آیا شما منطقی و برهانی فکر میکنید؟ بعید میدانم کسی پیدا شود که اعتراف به غیر منطقی بودن کند. صحیح فکر کردن ترکیبی از علم و هنر است. چون برای این کار هم به دانش کافی نیاز است و هم به تبحر در بکارگیری ابزارهای منطق. بنابراین هر کس که ادعا و یا آرزوی عاقلانه فکر کردن را دارد، باید بطور مستمر در کسب دانش و تمرین منطقی فکر کردن بکوشد. به همین دلیل تصمیم دارم انشاء الله سلسله نکاتی را در باب تفکر صحیح عرضه کنم. البته این کار به این معنی نیست که شخصا ادعای آن را داشته باشم که در قله عاقل بودن قرار دارم. به عنوان مثال کسی که فنون رزمی را آموزش میدهد، با اینکه قاعدتا باید بکارگیری فنونی که آموزش میدهد را بلد باشد، لزوما هنرمندترین و چابکترین فرد در بکارگیری این فنون نیست. ضمنا اگر دوستان گرامی اضافه کردن نکته‌ای را به این مجموعه مفید میبینند، لطفا بفرمایند تا این بحث تکمیل شود.
نکته اول درباره جوک گفتن و شنیدن است:
قطعا تا بحال افرادی را دیده اید که وقتی در جمع جوکی نقل میشود، با تمام وجود میخندند، ولی وقتی از آنها سئوال شود که کجای این جوک خنده داشت نمیدانند چرا خندیدند ویا حتی نمیتوانند جوک را تعریف کنند. چنین افرادی هنوز استقلال روحی و فکری خود را بدست نیاورده اند و تحت تاثیر القائات جمع قرار میگیرند. بنابراین آنها نمیتوانند ادعا کنند که در افکار و تصمیمات خود روش‌مندانه عمل میکنند.
اگر آدم بخواهد دریابد چقدر استقلال شخصیتی و توان عقلی دارد، میتواند رفتار خود را پس از شنیدن یک جوک بررسی کند تا ببیند میتواند در خندیدن همراه با دیگران تامل کند و تا نکته ظریفی در آن نیابد، با جمع همراه نشود.
آدم عاقل شوخی ها و مزاح های دیگران را با دقت بررسی میکند تا ببیند آیا لطافتی یا ظرافتی در آن می یابد یا نه. اگر ظرافتی در آن یافت لذت میبرد و در غیر این صورت اجباری بر خود در همراهی با جمع احساس نخواهد کرد.
قبلا در مقاله‌ای تحت عنوان چرا باید در جوک گویی و شوخی احتیاط کرد، در این‌باره بیشتر توضیح داده‌ام که در مسئله‌ای که به تعقل نیاز دارد، هرگز نباید به شوخی و مزاح اجازه ورود داد.
آدمی که بدون فکر به لطیفه های دیگران میخندد، بازیگر نمایش نامه های دیگران است، نه یک فرد متفکر مستقل.
تمرین
دفعه بعد که در جمعی قرار گرفتید که به جوک‌گویی پرداختند، سعی کنید که یا اصلا به آن جوکها عکس‌العمل نشان ندهید، و یا حداقل پس از بررسی دقیق جوک با تاخیر بخندید. هرچه که در این کار موفقتر شدید، نمره بالاتری به خود بدهید.
با سلام و خسته نباشید
بنده خیلی علاقه مند به یادگیری علم منطق هستم!ولی متاسفانه مباحث مربوط به منطق به گونه ایست که باید از محضر استاد بهره گرفت!
چندین بار هم سعی کرده ام در وبلاگتون درخواست آموزش گام به گام داشته باشم ولی توفیقی حاصل نشده!
خوشحال میشم در کانال تلگرامتون در حد امکان به آموزش علم منطق بپردازین!
سلام علیکم
از لطف و عنایت جنابعالی متشکرم
درس منطق در حوزه با تفصیل و تشریح بسیار درس داده میشود. اما قسمت عمده بحثشان درباره کاربردهای منطق است، در حالی که اصل قواعد منطق محدود است و میشود در یک یا دو جلسه همه آنها را بیان کرد. به علاوه این اصول برای انسان بطور فطری بدیهی است و منطقیون فقط آنها را مدون کرده اند تا کار برای بقیه آسان شود.
روش آموزش منطق باید مثل آموزش فنون رزمی باشد. یعنی به جای اینکه استاد حرف بزند، باید شاگردان تمرین کنند و با هم درگیر شوند و استاد فقط نظارت کند و روش بکارگیری بهتر فنون را به آنها یادآوری کند.
اتفاقا سه ترم حوزه خوانده ام و منطق ترم چهار ارائه میشد که به خاطر مشکلاتی نشد ادامه بدهم!
سوالاتی که موقع خواندن کتاب منطق پیش میاد بدون توضیحات استاد نه تنها قابل حل نیست، بلکه خسته کننده نیز است!