سالگرد تولد را به جای تبریک گفتن، گرامی بداریم

باسمه تعالی

هرکس که در یک سایت احتماعی عضو باشد، حتما با این مطلب مواجه شده که این سایتها روز تولد هر کس را به اطلاع همه دوستان میرسانند تا به او تبریک بگویند. اما آیا تا بحال فکر کرده ایم که تبریک گفتن تولد یعنی چه؟

آیا تا بحال دوستان و آشنایان خود را آزموده اید که چه تعداد از کلماتی را که به کار میبرند، واقعا معنی آنرا میدانند؟ فکر میکنم اگر چنین کنید، نتیجه این آزمایش شما را شگفت زده کند. چون بسیاری از مردم طوطی وار کلماتی را بکار میبرند، بدون اینکه معنی آنرا بدانند. حتی ممکن است نویسنده یک متن ادبی و یا یک شاعر را پیدا کنید که کلماتی سنگین را بکار برده، ولی وقتی از او معنی کلمه را بخواهید، از پاسخ دادن طفره برود.

مگر قرار نیست کلمات به عنوان یک قرارداد اجتماعی، برای حمل معانی مشخص که در لغت نامه ها تعریف شده، بکار بروند؟ پس چرا افراد به خود زحمت نمیدهند که این معانی را یاد بگیرند؟ پیدا کردن نام های خانوادگی که چهار نسل پیش، با املای غلط و یا حتی بدون معنی ثبت شده باشد، کار سختی نیست. بعضا پیش می آید که املای نام درست باشد ولی آنرا اشتباه تلفظ کنند و این اشتباه برای 4 نسل ادامه داشته باشد. دوستی صمیمی داشتم که هرچه گشتم معنی نام او را پیدا نکردم و با احتیاط از او پرسیدم که معنی این نام خانوادگی چیست. او در پاسخ جواب داد که نه فقط خود او، بلکه پدرش هم سالها در این مورد تحقیق کرده و نفهمیده که این نام از کجا آمده و چه شده که چنین نامی برای آنها ثبت شده است.

داستان تبریک گفتن سالگرد تولد هم از همین قبیل است. این موضوع به قدری جدی شده که اگر سالگرد تولد یکی از دوستان و آشنایان را تبریک نگوییم، بیتوجهی و توهین تلقی میشود. سایتهای اجتماعی هم با یادآوری سالگرد تولد به همه دوستان به این مطلب دامن زده اند و دیگر نمیشود فراموش کردن را بهانه آورد.

اما آیا تا بحال فکر کرده اید که چه چیزی در سالگرد تولد را باید تبریک بگوییم؟

اگر گذر زمان مورد نظر باشد که چه بخواهیم و چه نخواهیم، میگذرد و گذر آن برای کسی موفقیت حساب نمیشود. اگر رشد یک کودک یا نوجوان و یا طول عمر یک نفر مسن مورد نظر باشد، از آن جهت که خود او نقش تعیین کننده ای در این امر ندارد، قابل تبریک گفتن نیست. تبریک جایی معنی دارد که خود آن فرد با زحمت خود توانسته باشد دستاوردی را کسب کند.

اگر رشد یک کودک و یا طول عمر یک نفر مسن؛ نه از آن جهت که برای خود آن فرد دستاوردی حساب شود، بلکه از آن جهت که برای ما ارزش داشته باشد، میتوانیم چنین اتفاقی را گرامی بداریم. بکار بردن لفظ گرامی داشتن، ارزش این واقعه را برای ما نشان میدهد. در حالی که تبریک گفتن به فرد، حصول یک دستاورد برای آن فرد را بیان میکند و بین این دو مطلب فرق زیادی است.

در انگلیسی عبارت Happy Birthday را بکار میبرند که معادل آن در فارسی چنین است: "روز تولدت شاد باشد". چنین عبارتی هم بیمعنی است. چون اگر رابطه علی و معلولی را در نظر داشته باشیم، باید برای یک شادی خاص؛ علت آنرا هم ذکر کنیم. گذر زمان هم نمیتواند علت شادی باشد، چون چه بخواهیم و چه نخواهیم زمان میگذرد. فرض کنید به کسی بگوییم "مثل پرنده ها پرواز کن". طرف مقابل چه مفهومی از چنین حرف موهومی را میتواند برداشت کند؟ عبارت "روز تولدت شاد باشد" هم همین قدر بیمعنی است.

بیایید همه با هم عوام بودن، عوامانه رفتار کردن و عوامانه حرف زدن را ترک کنیم و با برداشتن قدمهایی هرچند کوچک در این راه تلاش کنیم. به این امید که این کار ما با رحمت رب جلیل همراه باشد و نور معرفتش چراغ راه ما باشد.