هیچ «تحریم مرتبط با هستهای» وجود ندارد
تاریخ نشر:به گزارش «یک بیست»، در مذاکراتی در این سطح استفاده از هر واژه و عبارتی بسیار مهم و قابل تامل جدی است و اکنون که متاسفانه عبارت مبهم «مرتبط با هسته ای» در اسناد توافق آماده است لازم است تا این عبارت مورد مداقه قرار گیرد. با توجه به آنکه تحریمهایی که تاثیراتی بر اقتصاد ایران داشتهاند همگی مصوب آمریکا هستند و از میان تحریم های آمریکا نیز تحریم های مصوب کنگره به مراتب اهمیت بیشتری نسبت به دستورات اجرایی رئیس جمهور آمریکا دارند. از سوی دیگر و به صورت کلی نیز کنگره نقش بسیار تعیین کننده ای در ساختار سیاسی آمریکا دارد. از این رو اقدامات کنگره در قبال مذاکرات هسته ای و بخصوص تفسیر آنها از تحریم های مرتبط با هسته ای قابل توجه و مهم است. در همین راستا الیوت انگل (Eliot Engel – عضو حزب دموکرات) و اد رویس (Ed Royce – عضو حزب جمهوری خواه) نامهای درباره مذاکرات هستهای با ایران خطاب به اوباما تهیه کردند که توسط ۳۴۲ نماینده دیگر کنگره آمریکا از هر دو حزب اصلی آمریکا امضا شد. این نامه که در تاریخ ۱۸ تیر ۹۳ (۹ جولای ۲۰۱۴) به اوباما ارسال شد، با تاکید بر لزوم مشورت کامل با کنگره در مذاکرات هستهای، میگوید:
دولت شما به عنوان بخشی از توافق نهایی ۱+۵ با تهران، متعهد شده است که تحریمهای «مرتبط با هستهای» برداشته شود. مفهوم انحصارا تعریف شدهی تحریمهای «مرتبط به هستهای» در قوانین آمریکا وجود ندارد. قریب به اتفاق همه تحریمهای مرتبط با برنامه هستهای ایران همچنین با برنامه پیشبرد موشکهای بالستیک تهران، تشدید حمایت از تروریسم بینالمللی و دیگر برنامههای سلاحهای غیر متعارف، مرتبط هستند. به طور مشابه، بسیاری از این تحریمها برای جلوگیری کردن از استفاده بانکهای ایرانی حاضر در عدم اشاعه، تروریسم، پولشویی و سایر فعالیتها، از سیستمهای مالی آمریکا و جهان هدفگذاری شده است تا جلوی پیشبرد این سیاستهای مخرب را بگیرد.
کنگره در این نامه ضمن تاکید دوباره بر عدم عزم برای برداشتن تحریمهای ایران، به صراحت ادعا میکند که «nuclear-related sanctions» در قوانین آمریکا وجود ندارد. و همه تحریمها چندین علت دیگر چون تروریسم، موشکهای بالستیک، و… نیز دارا میباشد. با توجه به دایرهی گسترده اختیارات کنگره در قوانین آمریکا و به ویژه داشتن نقش اساسی در تحریمهای ایران، این ادعا که توسط اکثریت قاطع کنگره تاکید شده است، بسیار حائز اهمیت است.
در واقع آمریکا صراحتا میگوید در ازای همهی مواردی که در برنامه مشترک اقدام از ایران گرفته است، اساسا چیزی برای تعلیق یا لغو وجود ندارد. از سوی دیگر در این نامه تاکید میشود که موارد تحریمی که به دلیل عدم اشاعه سلاح کشتار جمعی (NPWMD) وضع شده است، شامل سلاح های هستهای، شیمیایی، موشکهای بالستیک، و سایر سلاحهای غیر متعارف نیز میشود. یعنی تحریمی که خالصا به دلیل برنامه هستهای ایران وضع شده باشد وجود ندارد.
این نامه در آستانه مذاکرات وین ۶ (تیر ماه ۹۳) و در بحبوحه مذاکرات گام نهایی در رسانههای غربی منتشر شده بود، اما در رسانههای داخلی بازتابی نداشت. با توجه به زمان مهم انتشار این نامه و آن محتوای نامه بسیار حیاتی بود. به ویژه که از سوی دولت بارها و بارها لغو شدن تحریمها دلیل اصلی مذاکرات عنوان شده بود. آیا تیم مذاکره کننده از وجود این نامه که به معنای برداشته نشدن هیچ تحریمی است، مطلع هست؟ امیدواریم تیم مذاکره کننده برای این توطئهی آمریکایی جهت برنداشتن هیچ تحریمی، نکات لازم را مد نظر قرار داده باشد.
البته باید توجه داشت که علاوه بر این، قیود و موانع بسیار دیگری نیز در مورد رفع تحریم ها در اسناد مربوط به مذاکرات هسته ای وجود دارد که خود بحث جداگانه می طلبد، از جمله اینکه تعلیق (و نه لغو آنها) موکول به پس از اجرای تعهدات ایران و تایید آژانس شده است، این تعلیق فقط به تحریم های اقتصادی و مالی محدود شده (انرژی و فناوری را در برنمیگیرد)، در مورد تحریم های آمریکا فقط تحریم های ثانویه رفع می شود و…