باسمه تعالی

یکی از مضرات سابقه تاریخی طولانی برای یک ملت این است که در اینکه هویت خود را مطابق کدام مقطع تاریخی تعریف کنند، دچار سردرگمی میشوند. نمونه بارز این مطلب ایرانی‌ها هستند. در ایران میتوانید کسانی را پیدا کنید که یک دم از اولین و بزرگترین تمدن تاریخ بودن حرف میزنند و لحظه دیگر از تکرار شدن فاجعه زمان جنگ جهانی اول و شیوع قحطی و آدم‌خواری تنشان می‌لرزد و درباره لزوم کرنش در مقابل دشمنان حرف میزنند. خود این افراد هم چندان متوجه تناقض بین این دو نیستند.

دشمن‌های ایران، این نقاط ضعف را درک کرده و روی آن مانور میدهند تا امتیاز بگیرند. نمونه این ادعا جرمی هانت، وزیر خارجه بریتانیا، است که در دیدار اخیر خود با ظریف، وزیر خارجه دولت روحانی، گفت «خاورمیانه مثل یک جعبه مواد آتش‌زا است که با هر اتفاق کوچکی شعله‌ور می‌شود و فاجعه‌ای در حد جنگ اول جهانی برای ایران محتمل است.» هانت بعد از اینکه ایران را تهدید کرد، در گفتگو با گاردین گفت: «در خاورمیانه ما قدرت کوچکی نیستیم، بازیگر مهمی هستیم.»[1]

هدف اصلی هانت در این دیدار این بود که ایران را به قبول شرایط انگلیس در صلح یمن وادار کند. طرح مسأله نازنین زاغری هم فقط برای این بود که از نظر روحی و روانی و اخلاقی، موضع برتر خود را به طرف مذاکره‌کننده القا کند و آنها را در موضع ضعف قرار دهد. متأسفانه مسئولین سیاسی، علیرغم ادعای تخصص در روابط بین‌الملل، برای برخورد با این تکنیک آماده نیستند ومعمولاً چنین فرصتی را به رقیب خود میدهند.

پیشنهاد شخصی‌ام این است که این سابقه تاریخی ایران را کنار بگذاریم و بر اساس یا عقل یا واقع‌گرایی و پراگماتیسم، جایگاه خود را در بین ملل دنیا تعریف کنیم. چون به همان اندازه که در سابقه تاریخی ایران نکات مثبت پیدا میشود، خاطرات دردناکی هم یافت می‌شوند که یادآوری آن‌ها کابوس‌های قدیمی را زنده میکند.

آیا انگلیس در حدی هست که بتواند تهدید کند؟

شاید تا چند سال پیش انگلیس حرفی برای گفتن داشت؛ اما شرایط در حال حاضر خیلی عوض شده است. ۳ سال پیش انگلیس قصد داشت در اقدامی پیش‌دستانه، با حمله اتمی به روسیه و قتل پوتین، تلاش او برای احیای امپراطوری روم شرقی را ناکام بگذارد.[2] این حمله به علت نافرمانی فرماندهان میدانی به نتیجه نرسید. از آن زمان روسیه هدف اول خود در هر جنگ آتی را، حمله اتمی به انگلیس و محو لندن تعریف کرده است و در مانورهای نظامی چنین چیزی را تمرین کرده‌اند. شیطنت‌ها و بدمستی سردمداران انگلیس در سالهای اخیر به‌قدری آزاردهنده بود که منابع روسی ادعا میکنند که حتی دولت ملی‌گرای آمریکا با روسیه روی نابودی انگلیس در جنگ آتی با گلوبالیست‌ها توافق کرده‌اند. تغییر شرایط نظامی باعث شده که فرمانده سابق ستاد انگلیس، Richard Barrons، اعتراف کند که کشورش دیگر توان دفاع در برابر موشکهای جدید روسیه را ندارد.[3]

از قدیم مشخص بود که قوی بودن عقاید مذهبی و احساس ملی‌گرایی در آمریکا با گلوبالیسم سازگار نیست. به همین دلیل گلوبالیست‌ها سالها است که تلاش میکنند آمریکا را تجزیه کنند و همان نسخه‌ای که برای تجزیه یوگسلاوی بکارگرفته شد، را در آمریکا پیاده کنند. همین مطلب ملی‌گراهای آمریکایی را تحریک کرد که جانب احتیاط را کنار بگذارند و برای قلع و قمع گلوبالیسم در کشور خودشان تلاش کنند.

زمانی که مردم انگلیس خطر گلوبالیسم را حس کردند و موج مهاجرت ترکیب جمعیتی آن‌ها را عوض کرد و شغل‌هایشان را از آن‌ها گرفت، احساس خطر کردند و در یک رفراندوم به جدایی از اروپا رأی دادند، که به Brexit معروف شد. مذاکرات خروج از اتحادیه اروپا باید تا مارس ۲۰۱۹ پایان یابد و اگر به توافقی دست نیابند، خروج آنی رخ خواهد داد و فرود نرمی درکار نخواهد بود. بازخورد رفتارهای سالهای اخیر انگلیس این بود که حتی خود گلوبالیست‌های اروپایی انگلیس را یک تهدید حساب کنند و در مذاکرات برگزیت نتوانند به توافق برسند.

دست قضا انگلیس را به جایی رسانده که شرایط داخلی این کشور چنان شود که همان طرح‌هایی که برای بالکانیزه کردن کشورهای دیگر طراحی کرده‌اند، در کشور خودشان در حال رخ دادن است.[4] اتحادیه متشکل از انگلیس، اسکاتلند، ولز، و ایرلند شمالی در حال فروپاشی است و هرکدام از این‌ها دنبال استقلال و جدا کردن راه خود هستند.[5]

وقتی هم متحدین قدیمی و هم دشمنان بریتانیا به این نتیجه میرسند که در هر جنگ آتی باید اول لندن را با خاک یکسان کنند؛ و از طرف دیگر این کشور، درست در شرایطی معادل یوگسلاوی سابق، در حال فروپاشی است، زمان این است که سران دولت انگلیس دست از غرور و تبختر بردارند و عاقلانه‌تر رفتار کنند. به همین دلیل اخیراً ترزا می دنبال بهبود روابط خود با روسیه است و دنبال راهی میگردد که اولاً تهدیدها را برطرف کند و دوماً از فروپاشی کشور خود جلوگیری کند.[6] هرچند دولت انگلیس تا اواخر سال شمسی جاری فرصت دارد که مذاکرات خروج از اتحادیه اروپا را به نتیجه برساند، اما ظاهراً مذاکرات به نتیجه‌ای نخواهد رسید و خروج ناگهانی از اتحادیه، چالش‌های فراوانی را برای انگلیس به همراه خواهد آورد. به همین دلیل ارتش برای اعلام حکومت نظامی و اعزام سربازان به خیابان‌ها برای مقابله با اغتشاش، برنامه‌ریزی میکند.[7] بعضی خبرها حاکی از این است که با مشخص شدن عدم موفقیت ترزا می در مذاکرات، احتمال شروع اغتشاشات و حکومت نظامی خیلی زودتر از پایان سال زیاد است.

جمع‌بندی

انگلیس سال ۲۰۱۸ با انگلیس ۱۹۱۸ خیلی فرق دارد. در حال حاضر آن‌ها باید اول فکری برای همه موشکهای با کلاهک اتمی نشانه‌ رفته به طرفشان بکنند؛ و بعد تمهیدی برای جلوگیری از فروپاشی اتحادیه‌شان بیاندیشند. در هر صورت بریتانیا در وضعیتی نیست که بخواهد در خاورمیانه و علی‌الخصوص یمن، تأثیرگذاری کند و دراین رابطه چیزی را به ایران تحمیل کند.

تلاش هانت، وزیر خارجه بریتانیا، برای زنده کردن کابوس جنگ جهانی اول، تلاشی مذبوحانه برای ترساندن مسئولین به اصطلاح سیاستمدار وزارت خارجه است، تا بتواند تا جایی که ممکن است امتیاز بگیرد و در کارنامه خودش آن را ثبت کند. اما احتمال زیادی وجود دارد که کارنامه‌ او، به عنوان وزیر خارجه، و کل دولت انگلیس، بزودی بسته شود و روند تغییرات دنیا به سمتی پیش برود که تا سال دیگر کشوری به نام بریتانیا وجود نداشته باشد.

[1] Jeremy Hunt warns of Middle East 'first world war risk' on Iran visit https://www.theguardian.com/politics/2018/nov/19/jeremy-hunt-warns-of-middle-east-first-world-war-risk-on-iran-visit

[2] دانستید چرا جنگ جهانی سوم در چند روز گذشته رخ نداد؟ https://shakeri.net/1549

[3] Avangard and Poseidon: Russia’s 15,000mph missile and sea drone are too quick for the West https://www.thetimes.co.uk/article/avangard-and-poseidon-russias-15-000mph-missile-and-sea-drone-are-too-quick-for-the-west-tjp309lf7

[4] Brexit has echoes of the breakup of Yugoslavia http://blogs.lse.ac.uk/europpblog/2016/07/05/brexit-echoes-yugoslavia/

[5] How Brexit debacle is uncovering and unraveling the dis-United Kingdom https://www.rt.com/op-ed/444169-brexit-may-divided-debacle/

[6] Theresa May: UK open to 'different' Russia relationship https://www.theguardian.com/world/2018/nov/11/theresa-may-uk-open-to-different-russia-relationship-sergei-skripal

[7] Operation ‘No deal’? UK army braces for Brexit chaos as May faces fierce rejection of divorce plan https://www.rt.com/uk/444332-troops-no-deal-brexit/