باسمه تعالی

امسال اخبار حوادث طبیعی شبیه سال‌های قبل نیست. به عنوان نمونه ماه گذشته در ژاپن چنان باران شدیدی آمد که سیل‌های زیادی به راه انداخت و حدود ۲۰۰ نفر در این حادثه جان باختند. بلافاصله موج گرمای بیسابقه، حدود ۴۰ درجه سانتیگراد، شروع شد که ۳۰ نفر دیگر را کشت. بعد از آن توفان سهمگین Jongdari هرچند موج گرما را پایان داد، اما با باد و باران مناطق جنوبی ژاپن را درنوردید وخسارت‌هایی به بار آورد. اخبار آب و هوای سوئد هم امسال غیرمعمولی است. امسال میزان بارندگی حدود یک هفتم متوسط سالانه بود که باعث خشکسالی شد. به همین دلیل موج گرمای تابستانی آتش‌سوزی‌های گسترده‌ای را در سراسر سوئد به همراه داشت. ۴۹ آتش گسترده به حدی وسیع بود که ماموران و تجهیزات آتش‌نشانی از سراسر اروپا برای خاموش کردن آتش اعزام شدند. اما در همان زمان در شهر Uppsala چنان باران شدیدی آمد که ایستگاه مرکزی قطار شهر را آب گرفت و مردم از آن به عنوان استخر شنا استفاده کردند. چند روز پیش نیز در مقاله‌ای تحت عنوان «آتش سوزی در مناطق نزدیک به قطب شمال» بعضی از اخبار غیر معمول طبیعی امسال را آورده بودم.

اما حساب آتش سوزی های کالیفرنیا از همه اتفاقات طبیعی جدا است. این حادثه به قدری عجیب است که هم اهل فیزیک و هم اهل موعظه باید مدتها درباره آن بحث و تحقیق کنند. شخصاً در عجبم که چرا اهل تحقیق و اهل عبرت کمتر درباره آن روشنگری میکنند.

قبلاً در مهرماه گذشته در همین وبلاگ دو مقاله [1] , [2] درباره وجه تمایز آتش‌سوزی‌های کالیفرنیا با دیگر اتفاقات مشابه نوشته بودم. آتش‌سوزی‌های سال گذشته تا شروع زمستان و پایان کریسمس ادامه داشت و آتش‌سوزی زمستانی Thomas Fire در نزدیکی Santa barbara با وسعت 114 هزار هکتار رکورد بزرگترین آتش‌سوزی این ایالت را شکست.

در مقالات قبلی فوق توضیح داده بودم که استاندارد ضد آتش بودن خانه‌های کالیفرنیا از همه ایالتهای دیگر آمریکا و کانادا بالاتر و سخت‌گیرانه‌تر است. در آتش‌سوزی های دیگری که در کانادا و دیگر مناطق شاهد بودیم، خانه‌ها معمولاً وقتی میسوزند که درختان دور آن‌ها شروع به سوختن کنند. اما در کالیفرنیا خانه‌هایی دیده می‌شود که تا آخرین ذره آن میسوزد و خاکستر میشود، ولی درختهای چهار طرف آن سالم باقی میمانند. همین مسأله باعث شد که تئوری‌های غجیب و غریبی درباره علت این پدیده شنیده شود. سال گذشته حتی شنیده شد که پس از آتش‌سوزی شرکتهای برق سریعاً کنتورهای برق smart را جمع‌آوری میکردند. چون شایع شده بود که هرخانه‌ای که از این کنتورها داشته باشد، خواهد سوخت. البته این یک شایعه بیشتر نبود، چون به فرض اینکه وجود یک دستگاه و یا سیگنالهای مایکروویو در اطراف خانه باعث شروع آتش شود، چرا باید صددرصد خانه تا آخر خاکستر شود. آن‌هایی که با آتش آشنایی دارند، میدانند که سوختن صددرصد یک قطعه چوب فقط در داخل بخاری چوبی، که هوا ثابت و یکنواخت در آن جریان دارد، رخ میدهد.

بهر حال سال گذشته کسی نتوانست از نظر فیزیکی پدیده رخ داده را توجیه کند و معما همچنان باقی ماند. در آتش‌سوزی امسال هم همین پدیده در حال رخ دادن است و فیلم زیر گواه این مطلب است:

پدیده‌ای که امسال بی‌نظیر بود رخداد گردباد آتش است. اگر آتش بزرگی ایجاد کرده باشید، احتمالاً این پدیده را مشاهده کرده‌اید که دود آتش هنگام بالا رفتن دور خود بپیچد. معمولاً در آتش‌سوزی های مشاهده شده این پیچش دود برای چند ثانیه و یا حداکثر چند دقیقه طول خواهد کشید و ستون شکل گرفته از حداکثر ۳۰۰ متر بیشتر نمیشود. اما امسال در Redding شدت آتش به‌قدری بود که دود حاصله به شکل گردبادی درآمد که ارتفاع ستون آن به ۶ کیلومتر رسید و تا یک ساعت برقرار بود. این گردباد تکه‌های بزرگ چوبهای نیم‌سوخته را بالا برد و در مناطق دوردست پرتاب کرد و باعث گسترش آتش شد. حتی درختهای بزرگ را از ریشه درآورد. به همین دلیل اسمی برای این پدیده انتخاب کردند که ترکیب Fire‌ و Tornado بود و Firenado نام گرفت.

کالیفرنیا با پدیده آتش‌سوزی آشنا است و استادنداردهای بالایی را در خانه‌سازی رعایت میکنند. اما آتش‌های رخ داده گویی که تمام استانداردها و دانش بشری را به سخره گرفته‌اند. شدت این حوادث به‌قدری زیاد و عجیب است که دیگر به سختی میشود آن را حوادث طبیعی نامید. بلکه حالت عذاب را دارد. ایکاش که این حوادث انسان‌های مغروری که خود را بی‌نیاز از خدا میدانند و خود داعیه خدایی کردن و تعیین سرنوشت خود را دارند، به سر عقل آورد و آن‌ها را به توبه وادارد.

نکته عجیب دیگر این  است که درست همزمان با این آتش‌سوزی‌ها، روز سه‌شنبه، در فاصله‌ای نه چندان دور در جنوب استان آلبرتای کانادا، برف و تگرگ قابل توجهی بارید.

[1] آتش‌سوزی‌های شمال کالیفرنیا http://shakeri.net/3283

[2] آتش‌سوزی ‌های شمال کالیفرنیا و قوانین فیزیک http://shakeri.net/3290

[3] آتش سوزی در مناطق نزدیک به قطب شمال http://shakeri.net/3569