در جنگ جهانی سوم از چه سلاح‌هایی استفاده خواهد شد؟
تاریخ نشر:باسمه تعالی
طبعا وقتی بخواهیم درباره تکنولوژی‌های نظامی مدرن ابرقدرتها بحث کنیم، باید این نکته را نیز در نظر داشته باشیم که بخش قابل توجهی از آن فقط بزرگ‌نمایی و پروپاگاندا، به منظور ترساندن دشمن‌ها و رقبا، و همچنین دل‌گرمی دادن به متحدین است. به عنوان نمونه از همان زمان جنگ اول خلیج فارس در سال ۱۹۹۱، مشخص شد که سیستم‌های دفاع ضد موشکی ارزش نظامی ندارند. اما آمریکا هنوز به متحدین خودش سیستم‌های پاتریوت و THAAD را به قیمت‌های گزاف میفروشد. در هفته گذشته نیز یمنی‌ها با شلیک موفقیت‌آمیز ۷ موشک به عربستان، بی‌ارزش بودن این سیستم‌ها را به همه مجدداً ثابت کردند.
اما بررسی بیطرفانه و ریزبینانه، علاوه بر اینکه درک بهتری از نحوه عمل‌کرد و توان بازیگران بین‌المللی را باعث خواهد شد، روحیات و نحوه تفکر آن‌ها را نیز روشن میکند. بدون شناخت اهداف و روحیات دشمنان، وارد شدن در معرکه نبرد، و یا حتی نشستن پشت میز مذاکره، سودمند نخواهد بود؛ و مطالعه روی پروپاگاندای دشمنان کمک بزرگی به این شناخت میکند.
در اخبار دیروز آمده بود که وزیر دفاع جدید چین، Wei Fenghe، برای مذاکره با همتای خود، به روسیه سفر کرده است. بعضی سایتهای خبری روسی دلیل این را ارسال سیگنال‌های فعال‌سازی به ماهواره‌های نظامی از طرف آمریکایی‌ها دانستند. هدف و کارآیی این سلاحهای مستقر در مدار برای کسی شناخته شده نیست و تجربه‌ای از توان و بازدهی آن وجود ندارد. ظاهراً همین مطلب نگرانی‌هایی را برای وزیر دفاع چین ایجاد کرده، او را به تبادل نظر با همتایان روسی واداشته است.
ظاهراً آمریکا در سال‌های اخیر روی استقرار سلاح در مدار زمین فعالیت عمده‌ای کرده است. یک نوع این سلاح‌ها معروف به Kinetic است. اصل طرح خیلی ساده است؛ یک میله از جنس تنگستن با وزن چند صد کیلویی را اگر از ارتفاع ۵۰۰ کیلومتری زمین رها کنیم و آنرا با دقت به سمت یک هدف ارزش‌مند هدایت کنیم، این میله هنگام برخورد بیش از ۱۰ برابر سرعت صوت سرعت خواهد داشت و میتواند به عمیق‌ترین سنگرهای زیرزمینی نفوذ کند و پس از نفوذ آتش بگیرد و انفجار ایجاد کند. برای اهداف کوچک، مثل لانچرهای موشکهای متحرک، لازم نیست وزن این میله زیاد باشد؛ ولی برای تخریب مراکز هسته‌ای که چند صدمتر زیر زمین هستند، می‌شود از میله‌های بزرگ‌تر استفاده کرد. این سیستم با نام‌های Project Thor و یا Rods from God معروف است و سوژه بعضی فیلم‌های هالیوودی نیز بود.
تلسکوپ هابل
آخرین باری که شاتل فضایی مدار تلسکوپ هابل را تصحیح کرد و آن را به مدارهای بالاتر برد، سال ۲۰۰۲ بود. پس از انفجار شاتل کلمبیا در سال ۲۰۰۳ و تعطیلی این پروژه دیگر تصحیحی در مدار هابل انجام نشد. از آن زمان به بعد هم شاتل نظامی و بدون سرنشین X-37B فقط برای ماموریت‌های محرمانه نظامی به فضا پرتاب شده است. هابل سیستم پیشرانه‌ای برای خود نداشت و طبعا به تدریج به مدارهای نزدیکتر به زمین افت میکرد. برآورد اهل فن این است که حداکثر تا سال ۲۰۰۷ باید این تلسکوپ به زمین سقوط کرده باشد. همین اتفاق در حال حاضر برای ماهواره چینی Tiangong-1 نیز در حال رخ دادن است و در چند روز آینده به زمین سقوط خواهد کرد.
روسها چنین ادعا کرده‌اند که در Servicing Mission 3B سال ۲۰۰۲، آمریکا به جای تصحیح مدار هابل، آن را با یک ماهواره نظامی بزرگ جایگزین کرده، که سیستم پیشرانه و امکان تصحیح مدار خود را دارد. از اینکه عکس ذیل از این سلاح جایگزین، واقعی و یا تخیلی باشد، خبری ندارم. اما این تنها عکسی بود که یافتم.
روسها اسم این سلاح را انگشت شیطان یا Satan’s Fingers می‌نامند. حرفهای غیر قابل راستی‌آزمایی آمریکایی‌ها نشان از این دارد که با استفاده از سلاحهای مستقر در مدار، احتمال این را میدهند که بتوانند ۸۰ درصد توان هسته‌ای و موشکی روسیه و چین را در یک اقدام پیش‌دستانه از بین ببرند. بنابراین طراحان نظامی روسیه در سال‌های اخیر ساخت سلاح‌هایی را پیش گرفتند که، با فرض موفقیت حمله پیش‌دستانه آمریکا، توان بازدارندگی را برای آن‌ها حفظ کند. اژدرهای اتمی Kanyon یکی از این تمهیدات است.
۳ سال پیش در مقاله‌ای تحت عنوان «تاکتیک های نظامی محتمل در جنگ جهانی سوم» درباره این اژدرها نوشته بودم. در آن سال خبرنگاران برای چند لحظه اجازه ورود به جلسه پوتین و مقامات نظامی را یافتند؛ و در یکی از عکس‌هایی که از جلسه گرفتند، تصویری از یک اژدر بزرگ جلوی یکی از مقامات نظامی وجود داشت. از آن زمان شایعات مربوط به این اژدر پخش شد و بعداً در تلویزیون و روزنامه‌های دولتی روسیه مطالبی درباره آن منتشر شد. برآورد آمریکایی‌ها این بود که این کار کاملاً کنترل شده بوده، و یک عملیات روانی حساب شده است. اما در سال جاری میلادی در گزارش Nuclear Posture Review وزارت دفاع آمریکا وجود این سلاح تأیید شده است. اسم روسی این اژدر Status-6 Oceanic Multipurpose System بوده و اسمی که آمریکایی‌ها به آن داده‌اند Kanyon است.
ادعای روسها این است که زیردریایی خابارووسک، که خود ۱۲۰ متر طول دارد، میتواند ۶ عدد از این اژدرهای ۲۴ متری را حمل کند و در اعماقی حرکت کند که سلاحهای ضد زیردریایی نتواند آن را هدف قرار دهد. هر کدام از این اژدرها میتوانند ۱۰ هزار کیلومتر را طی کرده، تا عمق هزار متری پایین بروند، و با رسیدن به چند صدکیلومتری ساحل دشمن، کلاهک هسته‌ای ۱۰۰ مگاتنی خود را منفجر کنند. ادعا می‌شود که اگر حدود ۴ عدد از این اژدرها هم‌زمان در طول ساحل شرقی آمریکا منفجر شوند، یک سونامی مصنوعی با امواجی به ارتفاع ۵۰۰ متر ایجاد می‌شود که تا اعماق چند صد کیلومتری ساحل کل شهرها را شسته، از جمعیت پاک میکند. به علاوه کبالت ۶۰ موجود در آن میتواند این مناطق را برای دهها سال غیر مسکونی کند.
اینکه به فرض استفاده از این سلاح، آیا نتایج مورد نظر حاصل خواهد شد یا نه، بحث دیگری است. چنین چیزی را تا بحال هیچ‌کس تجربه نکرده و نمیشود روی کارآیی آن حساب کرد. اما نکته جالب توجه دیگر این است که چند روز پیش از ژنرال متیس، که به عمان سفر کرده بود، نظرش را درباره این اژدر پرسیدند؛ و او هم بیان داشت که حتی به فرض موفقیت این سلاح، بالانس استراتژیک تغییر نخواهد کرد. یعنی ژنرال متیس اصلاً نگران از دست دادن بخش عمده‌ای از جمعیت کشورش، که وظیفه رسمی دفاع از آن را دارد، نیست و فقط به پیروزی در میدان نبرد فکر میکند. اینکه چطور مردم آمریکا از ابرقدرت بودن کشور خودشان احساس غرور میکنند و خود را در امنیت فرض میکنند، واقعاً حیرت‌انگیز است.