حکایت درختی در تایلند که میوه‌اش به هیکل آدم است
تاریخ نشر:باسمه تعالی
بعضی افراد هستند که وقتی به یک واقعه عجیب برخورد میکنند، بدون تامل و با پوزخند، آنرا تقلبی و ساختگی میخوانند. طبیعتا چنین افرادی کمتر گول داستانهای ساختگی و تقلب را میخورند. اما نقطه ضعف این افراد این است که اگر در بین وقایع عجیبی که مشاهده میکنند، یکی واقعی باشد، آنها به علت عجله خودشان، فرصت یادگیری و افزایش علم خود را ندارند. در مقابل آنها افرادی هستند که در مقابل وقایع عجیب، فرض اولیه شان این نیست که ماجرا تقلبی است. اینها ممکن است که احتمال گول خوردنشان در کوتاه مدت، بیش از دیگران باشد، اما در عین حال توان یادگیری بیشتری دارند. حکمت ذکر ماجرایی را که در اینجا قصد دارم شرح دهم، این است که افراد جوانی که چنین روحیه ای دارند، بتوانند دید بهتری درباره این قبیل وقایع داشته باشند. ماجرا از این قرار است که بودایی ها باور دارند که درختی در تایلند میروید که میوه هایش به شکل هیکل زنان است و با نام Nariphon و یا Nareepol مشهور است.
افسانه ای که بودائیها برای این درخت دارند، این است که خدایگان ایندیرا از بین انسانها همسری زیبا برای خود انتخاب میکند. در جنگلی که این همسر برای جمع‌آوری میوه میرفت، موجوداتی زندگی میکردند که به علت مدیتیشن قدرتهای خاصی داشتند، ولی هنوز بر شهوت خود غلبه نکرده بودند و احتمال داشت برای این همسر مزاحمت درست کنند. به همین دلیل ایندیرا درختی را خلق میکند که میوه‌اش به شکل همسر خود بود و وقتی کسی آن میوه را میخورد، برای چند ماه به خواب میرفت و تمام قدرتهای غیر عادی، که بر اثر مدیتیشن بدست آورده، را از دست میداد. پس از مرگ آن همسر این درختها تا ۵۰۰۰ سال میوه میدهند. ظاهرا حدود ۱۰ سال پیش یک فیلم سینمایی در تایلند درباره این افسانه درست شده و پس از آن چند سالی است که این قصه در اینترنت پخش شده است. تا بحال نشنیده ام که کسی بطور مستقل گزارشی از وجود چنین درختی تهیه کرده باشد و بنابراین اعتباری نمیشود برای آن قائل شد.
اما نکته این است که در طول تاریخ چنین شگردی همیشه استفاده میشده است. آدم‌های زرنگ و رند میدانند که بخشی از مردم به قول معروف، عقلشان به چشمشان است و توان تعمق در چنین مواردی را ندارند. به همین دلیل سعی میکردند که با خلق معجزات ساختگی، برنامه پروپاگاندای خود را پیش ببرند. یکی از معروفترین نمونه های چنین کاری داستانی است که علامه مجلسی در بحار الانوار از دوران معاصر خود در بحرین نقل میکند.
ایشان چنین نقل میکند که همان اوائلی که انگلیسی ها بر بحرین تسلط یافتند، حاکمی سنی را بر آن منطقه حاکم میکنند. وزیر این حاکم برای اینکه جمعیت شیعه را در ان منطقه از بین ببرد، ترفندی میزند به این صورت که اناری را پیش حاکم می‌آورد که روی آن بطور طبیعی نوشته بود که لا إله إلّا الله محمّدٌ رسول الله و ابوبكر وعمر و عثمان و علي خلفاء رسول الله. حاکم هم بزرگان شیعه را احضار میکند و ادعا میکند که این شاهد محکمی بر بطلان عقاید آنان است و یا باید جزیه بدهند و یا مردان آنها همه کشته شوند و خانواده‌شان به بردگی گرفته شوند. بزرگان شیعه ۳ روز مهلت میخواهند و در این مدت هر شب یک نفر از متعبدین خود را به بیابان میفرستند تا به امام زمان توسل کند و راه حل این مشکل را از او بخواهند. شب سوم که محمد بن عیسی را میفرستند، ایشان یا در خواب و یا در بیداری، امام زمان را میبیند که به او میگوید که از حاکم بخواهد که همه با هم به خانه وزیر بروند و کیسه ای خاص را که در یک طاقچه قرار دارد، باز کنند. در آن کیسه قالبی گلی قرار داشت که وزیر از روی یک انار کامل درست کرده بود و بعد آنرا از وسط نصف کرده بود و عبارت فوق را برعکس روی آن حک کرده بود. بعد قالب را روی انار دیگری که در حال رشد بود، بسته بود و بنابراین انار به شکل همان قالب درآمده بود. در نقل آمده که امام زمان به محمد بن عیسی گفته بود که انار به علت در قالب بودن پوک است و جز دود و خاکستر در آن چیزی نیست، لذا از وزیر بخواهد که انار را نصف کند تا آن دود و خاکستر به چهره‌اش بپاشد. این ماجرا باعث شد که آن حاکم شیعه شود و آن وزیر اعدام شود. داستان مذکور مفصلتر از این چیزی است که در اینجا نقل کردم و نکات شیرین دیگری هم دارد که به این بحث ما مربوط نیست.
تکنولوژی و سطح زندگی مردم در دوره معاصر نسبت به سده های پیش خیلی رشد کرده است. اما روحیات اکثر مردم همان است که در گذشته بود و نباید انتظار داشت که مطابق رشد تکنولوژی، آنها هم از نظر روانی رشد چندانی کرده باشند. لذا اگر در گذشته میشد با شگردهایی از این قبیل مردم را گول زد، هنوز هم باید انتظار داشت که این شگردها کارآیی داشته باشد.
بعضی از این شگردها آنقدر حرفه ای انجام میشود که کمتر کسی جرات میکند که درباره آن شک کند. مثلا اگر ناسا با نشان دادن عکس یک روبوت که در بیابان راه میرود، ادعا میکند که این روبوت در سطح مریخ حرکت میکند، اکثر مردم این عکس را به عنوان شاهد صدقی بر آن ادعا میدانند. در حالی که اگر قرار باشد یک عکس به عنوان شاهد چنین ادعای بزرگی باشد، ادعاهای بسیار دیگری، مانند همین ادعای وجود میوه‌ای به شکل زن، را هم باید باور کرد.