ساخت اجاق چوبی فقط با استفاده از چند قوطی حلبی

باسمه تعالی

شرایطی را تصور کنید که به علت جنگ و یا حوادث طبیعی، شبکه های توزیع برق و سوخت و آب لوله کشی از کار افتاده باشند. شما هم در شهرباشید و یا امکان خروج از شهر فراهم نباشد و یا اساسا جایی را نداشته باشید که به آنجا فرار کنید. یا فرض کنید که توانستید با خانواده سوار ماشین شوید و از منطقه جنگی فرار کنید و به بیابانی رسیدید که میخواهید مدتی را در آنجا به سر ببرید. بهر حال در هریک از این سناریوها نیاز خواهید داشت که آشپزی کنید، نان بپزید و آب را برای نوشیدن بجوشانید.

یکی دو بار اول که برای تهیه چوب خشک در اطراف خود جستجو کنید، شاید بتوانید مقداری چوب فراهم کنید که یک آتش به اندازه کافی بزرگ درست کنید. اما به زودی درخواهید یافت که درست کردن آتش به این روش، به چوب زیادی احتیاج دارد و خیلی سریع آتش شما خاموش میشود. تهیه چوب هم به تدریج سخت تر میشود. با شکستن چوب تر درختان هم نمیشود هیزم خوبی بدست آورد. به علاوه اگر در شهر زندگی میکنید، نمیتوانید داخل آپارتمان یا خانه خود، آتش درست کنید.

بنابراین باید روشی را یاد بگیرید که بشود آتشی در سایز کوچک و ایمن و با مصرف کاملا بهینه درست کرد، تا با کمک آن روش بتوانید برای مدت طولانی امور خود را اداره کنید.

ریختن شاخه های خشک روی هم و آتش زدن آن بازدهی گرمایی پایینی دارد. زیرا اولا آتش اکسیژن اطراف خود را مصرف میکند و چون گازهای حاصل از عمل سوخت در همان محل آتش میماند، باعث میشود که آتش دود کند و خوب نسوزد. دوما گرمای حاصل از سوخت از همه طرف میتواند فرار کند و میزان کمی از آن صرف گرم کردن ظرف بالای آتش میشود. اگر یک لوله را درست در بالای مرکز آتش قرار دهید، خواهید دید که آتش سریعا روشن تر میشود و بهتر میسوزد.

دلیل آن هم این است که هوای گرم بالای آتش که منبسط شده، از هوای اطراف سبکتر بوده و بنابراین رو به بالا میرود و هوای تازه اطراف آتش به طرف آن کشیده میشود تا جای هوای گرم را بگیرد. همین جایگزینی هوای تازه باعث میشود آتش بهتر و بهینه تر بسوزد. هوای گرمی که از لوله بالا میرود، نیز به طور متمرکز به سطحی که میخواهیم آنرا گرم کنیم، میرسد و گرما در اطراف آتش پراکنده نمیشود.

به روشهای زیادی میشود این خاصیت فیزیکی هوای گرم را در جهت بهینه تر کردن آتش و بازیافت بهتر گرما از آن به کار گرفت.  اما در اینجا روشی را نمایش خواهم داد که بتوانید با حداقل امکانات که یک قوطی خالی حلبی، مانند قوطی رنگ، و دو قوطی کنسرو معمولی و مقداری شن و ماسه باشد، اجاقی را درست کنید که حتی بشود داخل آپارتمان از آن استفاده کنید. البته به شرطی که روی سطحی قرار دهید که آتش گیر نباشد و احتمالا در اثر ریختن زغال، صدمه نبیند.

شکل فوق محصول ساخته شده را نشان میدهد. شاخه های نازک چوب از قوطی کنسرو افقی که در پایین نصب شده وارد میشوند و قابلمه با فاصله یک یا دو سانتیمتر بالاتر از قوطی کنسرو عمودی داخلی قرار میگیرد.

میزان چوبی که به خورد اجاق داده میشود محدود است و لذا احتمال آتش گیری خانه کم است. با این حال آتش با حداکثر بازدهی میسوزد.

بین قوطی کنسرو داخلی و قوطی خارجی هم با شن و ماسه پر میشود تا نقش عایق حرارتی را داشته باشد و پس از پخت و پز بتوانید اجاق را با خود حمل کنید.

برای کار با این اجاق نیاز به این خواهید داشت که هر چند دقیقه چوبها را به داخل اجاق فرو برید و یا چوبهای جدید به خورد آن بدهید. مشخصه این طرح این است که بتوانید با حداکثر صرف 15 دقیقه وقت و امکانات ساده اجاقی با بازدهی بالا درست کنید. احتمالا در فرصت کافی تر خواهید توانست ورودی چوب را به نحوی به طرف بالا زاویه بدهید که زحمت کمتری برای خوراک دادن به آن لازم باشد.

درست به اندازه قطر فوطی کنسرو روی قوطی رنگ علامت گذاری کنید و با مته آنرا سوراخ سوراخ کنید. دقت کنید که سوراخ نهایی از قطر قوطی کنسرو بیشتر نشود. در غیر اینصورت شن و ماسه داخل قوطی به بیرون نشت خواهد کرد و محیط را کثیف میکند. محل سوراخ باید کمی از کف قوطی رنگ بالاتر باشد تا به اندازه کافی شن و ماسه کف آن قرار بگیرد تا بتواند نقش عایق حرارتی را داشته باشد.

بعد با دم باریک فاصله بین سوراخ ها را پاره میکنید تا دایره وسط را بتوانید درآورید. بعد از آن هم سعی کنید لبه های دایره را منظم کنید تا دایره کامل باشد.

دقت کنید که سوراخ ایجاد شده بیش از قطر قوطی کنسرو نباشد تا قوطی ها درست به هم جفت شوند. وقتی از درست بودن سوراخ مطمئن شدید، طرف دیگر قوطی کنسرو را با دربازکن درآورید و حدود یک سوم قوطی کنسرو را وارد قوطی بزرگتر کنید.

قوطی کنسرو بعدی را به نحوی پاره کنید که وقتی آنرا بالای قوطی افقی قرار میدهید، تا حد ممکن به هم جفت باشند و درز کمتری داشته باشند.

این قوطی عمودی را باید سعی کنید که در مرکز قرار گیرد. وقتی که خواستید ظرف را با شن و ماسه پر کنید، محل اتصال این دو قوطی را با شن های درشت تر پر کنید تا احتمال نشت ماسه از محل تماس آنها کمتر شود.

تنظیم ارتفاع قوطی کنسرو عمودی باید به نحوی باشد که کمی پایین تر از محل در قوطی رنگ باشد و حداقل از آن بالاتر نباشد.

با گذاشتن پایه ای شبیه آنچه که معمولا روی اجاق های پخت و پز میگذارند، بین خروجی آتش و ظرف غذا فاصله ای در حدود 2 سانتی متر ایجاد کنید. در غیر این صورت آتش یا خاموش میشود و یا خوب نمیسوزد.

در پایان استفاده میتوانید در قوطی رنگ را بگذارید تا زغالها اتاق را آلوده نکند. چون بدنه بیرونی اجاق داغ نمیشود، لازم نیست منتظر خنک شدن آن بشوید.

ذکر این نمونه از این جهت بود که این مطلب را یادآور شوم که میشود با حداقل امکانات وسیله ای را درست کرد که حداکثر بازدهی را داشته باشد. مصرف بهینه سوخت در شرایط اضطراری به قدری مهم است که میتواند مرگ و زندگی یک خانواده را تعیین کند. وقتی که یک خانواده در چنین شرایطی قرار بگیرد، حتی اگر جان به در ببرند، صدمات روانی ناشی از اضطراب و ترس، معمولا قابل جبران نیست.

بنابراین اگر این ایده را پسندیدید و یا ایده های مشابه آن و یا بهتر از آن دارید، آن را با هر کسی که میشناسید به اشتراک بگذارید تا در صورتی که در چنین شرایط اضطراری قرار گرفتند، بتوانند امور خود را به نحو احسن اداره کنند و دستپاچه نشوند.

کسی چه میداند! شاید این شرایط اضطراری خیلی بعید نباشد.