باسمه تعالی

از زمان شروع درگیری های سوریه بر همه واضح بود که بهترین راه شکست دولت سوریه و تصرف دمشق، حمله از جبهه جنوب است. به این دلیل که این منطقه همجوار اردن و اسرائیل است و این دو کشور میتوانند نیروهای معارض را پشتیبانی کنند. طرح حمله به دمشق از جنوب به طرح تیر خلاص یا السهم معروف بود. اما تا کنون دولت سوریه فرصت اجرایی شدن این طرح را به معارضان نداده است. ظاهرا تلاش آمریکا و متحدانش بر این است که زمینه موفقیت این طرح را فراهم کنند و حمله نهایی به دمشق در آینده نزدیک انجام شود.

در ماههای گذشته بارها اتفاق افتاده که اسرائیل مثلا به بهانه اصابت یک خمپاره به زمینهای تحت کنترل خود، به مواضع ارتش سوریه حمله کند؛ علیرغم اینکه برای خود آنها هم مشخص بود که این شلیکها از سوی ارتش سوریه انجام نمیشود و به این مطلب هم اذعان کرده اند. در ماه ژوئن نیز چنین اتفاقی افتاد که اسرائیل متعاقب آن 9 مرکز نظامی سوریه در جنوب را بمباران کرد و در این وبلاگ نیز این واقعه گزارش شد. در 27 آگوست نیز که جبهه النصره در حال تصرف قنیطره بود، اسرائیلی ها دو مرکز نظامی سوریه را هدف قرار دادند که در عمل به موفقیت جبهه النصره کمک کرد. در 4 سپتامبر نیز مشابه چنین اتفاقی افتاد.

معارضان با کمک اسرائیل واردن توانسته اند کل خط مرزی جولان و تا حدودی اردن را تحت کنترل بگیرند و ارتش سوریه بدون درگیری با اسرائیل نمیتواند در این محدوده فعالیت کند. یکی از دلایلی که برای موفقیت اخیر ارتش سوریه در استان حماه ذکر شد، عقب نشینی جبهه النصره و خارج کردن نیروهایش از آن منطقه، به منظور ارسال آنها به قنیطره و آماده شدن برای حمله به دمشق بود. ظاهرا قسمتی از این انتقال نیرو از طریق ترکیه و ارسال آنها به اردن انجام میشود. قطعا ارتش سوریه از چنین طرحی باخبر است و آمادگی لازم برای مقابله با آن را فراهم کرده است. هرچند فاصله قنیطره با دمشق حدود 60 کیلومتر بیشتر نیست، اما ارتش سوریه دو لشکر را در این منطقه مستقر کرده است.

Quneitra

اما این دفعه عامل دیگری وجود دارد که قبلا وجود نداشت.

آن عامل هم وعده های آمریکا و اسرائیل به کمک به معارضان در حمله به مواضع ارتش سوریه است. اوباما اعلام کرده که اگر نیروهای اسد هواپیماهای آمریکایی که به قصد بمباران مواضع داعش وارد خاک سوریه میشوند را هدف قرار دهند، او دستور داده که تمام دفاع ضد هوایی سوریه را ریشه کن کنند. اینکه بشار اسد دستور هدف قرار دادن این هواپیماها را میدهد یا نه، مطلب دیگری است. اما آمریکایی ها ظاهرا قصد دارند هر چه زودتر بهانه ای هر چند ساختگی پیدا کنند تا بتوانند به مواضع ارتش سوریه حمله کنند. اگر چنین اتفاقی بیافتد پایگاه های هوایی جنوب اولین هدف حمله آمریکایی ها خواهد بود و احتمالا مواضع ارتش سوریه در جنوب نیز مورد حمله خواهد بود تا راه را برای معارضان به سوی دمشق باز کنند.

در مورد اینکه چه اقداماتی باید انجام داد تا آمریکا از این ماجراجویی جدید منصرف یا پشیمان شود، حرفی نمیتوانم بزنم. اما نکته ای که قابل ذکر است این است که رفتار آمریکا مانند یک گرگ است که شکار خود را با دقت در نظر میگیرد و تا احساس ضعف در او را حس نکند، ریسک حمله را نمیپذیرد. بنابراین دولتمردان ایران باید یکبار دیگر همه پارامترهای موثر سیاسی، اجتماعی و نظامی را به دقت بررسی کنند تا نقطه ضعفی را که آمریکایی ها را امیدوار به نتیجه گرفتن از ماجراجویی جدید کرده بیابند.